راهنمای خرید دستگاه تصفیه هوا : نکات مهمی که قبل از خرید باید بدانید
با افزایش آلودگی‌های محیطی، نیاز به تنفس هوای پاک بیش از پیش حس می‌شود. با بیشتر شدن شمار بیماری‌هایی مانند کرونا، تنفس هوای تمیز، کمک‌کننده انسان در شرایط نامناسب محیطی است. هوای آلوده می‌تواند در بر دارنده میکروب‌ها و عوامل بیماری‌زا است و برای خودداری از آن، باید هوای تمیز، چه در محیط خانه و چه در محیط کار تنفس کرد. یکی از کارهای مفید برای تنفس هوای پاکیزه، استفاده از دستگاه تصفیه‌ی هوا است. در این متن راهنمای خرید دستگاه تصفیه هوا را مطالعه می‌کنید، با در نظر گرفتن این موارد، می‌توانید بهترین دستگاه را برای محیط خانه و یا محل کارتان انتخاب کنید.
در این بین، درب و پنجره‌های دو جداره UPVC توانایی قابل قبولی در دور نگه داشتن آلودگی‌ها از محیط خانه و کار دارند. البته، باید در نظر داشته باشید که اگر آلودگی‌ها در داخل محیط باشند، همین محصولات باعث گیر افتادن آن‌ها در محیط می‌شوند.
با توجه به نتایج تحقیقات سازمان محافظت محیط، آلودگی‌های داخل ساختمان‌ها، ۲ الی ۵ برابر بیشتر از آلودگی خارج ساختمان است. بنابراین، بهتر است از تصفیه‌کننده هوا استفاده شود تا این آلودگی‌ها از بین بروند.
آلودگی‌های محیطی شامل دود ناشی از دخانیات، سوختن چوب و پختن غذا و گازهای ناشی از محصولات تمیزکننده و محصولات ساختمانی، گرد و غبار و شوره سر حیوانات خانگی می‌شود که همگی برای آلوده شدن هوای محیط و بیمار شدن انسان تاثیرات زیادی می‌گذارند.
دستگاه تصفیه هوا توانایی انجام چه کارهایی را دارد؟
دستگاه‌های تصفیه‌کننده هوا، برای استفاده در یک محیط نه چندان بزرگ قابل استفاده هستند و برای استفاده در محیط‌های بزرگی مانند سالن کنسرت کارایی ندارند.
با استناد به تحقیقات انجام یافته در حوزه آلودگی هوا، استفاده از فیلترهای هپا (HEPA) تعبیه شده در داخل دستگاه‌های تصفیه هوا، باعث کاهش ۵۰ درصدی مواد آلوده‌کننده محیط می‌شود. با توجه به مطالعات انجام یافته در سال ۲۰۱۸ در این حوزه، حدود ۳۰ درصد از ذرات درشت آلوده کننده هوا مانند گرد و غبار، توسط دستگاه‌های تصفیه‌کننده هوای خانه‌ها کاهش یافته است. بنابراین این دستگاهها، برای سلامتی انسان تاثیرات چشمگیری می‌گذارند و مفید هستند.
راهنمای خرید دستگاه تصفیه هوا
دستگاه‌های تصفیه هوا در انواع مختلفی ساخته و به بازار عرضه شده‌اند. برخی از این محصولات، برای سلامتی مفید هستند و برخی برای سلامتی انسان می‌توانند مضر هم باشند. این دستگاهها از تکنولوژی‌ها و فیلترهای متفاوتی استفاده می‌کنند و با در نظر گرفتن نوع استفاده از آن‌ها، می‌توان انتخاب مناسبی انجام داد.
دستگاه تصفیه هوا استفاده کننده از فیلترهای مکانیکی
دستگاه‌های تصفیه هوا استفاده کننده از فیلترهای مکانیکی از جریان هوا برای تصفیه آن استفاده می‌کنند. به عبارت ساده‌تر، این دستگاهها از فن‌هایی استفاده می‌کنند که با استفاده از آن‌ها، هوای محیط از فیلترهای دستگاه عبور داده شده و ذرات درشت آلودگی موجود در هوا، در فیلتر گیر کرده و هوا تمیز می‌شود.
فیلترهای استفاده شده در این دستگاه‌های تصفیه هوا، اغلب فیلترهای هپا هستند و ۹۹/۹۷ درصد ذرات درشت آلوده کننده‌ی هوا را جذب خود می‌کنند. لازم به ذکر است که هر فیلتر، ذراتی با اندازه خاص را می‌تواند جذب کند و همه‌ی فیلترها برای هر محیطی مناسب نیستند. طبیعتا، ذرات درشت‌تر از اندازه قابل جذب فیلتر هم در این فیلتر به دام می‌افتند.
به خاطر داشته باشید حین خرید دستگاه تصفیه هوا ، به نوشته “HEPA-Type” یا “HEPA-Like” فیلتر ایده‌آلی برای این دستگاهها نیستند، اما در بعضی از حالات، می‌توانند تا اندازه‌ای مفید واقع شوند. دلیل چندان مناسب نبودن این فیلترها برای دستگاه‌های تصفیه هوا، عدم توانایی آن‌ها در حذف آلودگی‌ها است.
دستگاه‌های دارای فیلتر مکانیکی، نمی‌توانند آلودگی‌هایی با اندازه ریز مانند گازها و بوها را به دام بیاندازند. علاوه بر آن، مراقبت و نگهداری از این دستگاهها گران‌قیمت است. فیلترهای استفاده‌شده در این دستگاهها، از هر ۶ الی ۱۲ ماه باید تعویض شوند. تعویض این فیلترها، هزینه مضاعفی را نیز به کاربر تحمیل می‌کند.
دستگاه تصفیه هوا استفاده کننده از فیلترهای دارای کربن فعال
بر خلاف دستگاه‌های استفاده کننده از فیلترهای مکانیکی، این دستگاهها از فیلترهای دارای کربن فعال در ساختار خود استفاده می‌کنند. این دستگاهها حتی برای جذب گازها نیز مفید هستند، اما در برخی از حالات، نمی‌توانند گازهایی نظیر اکسید نیتروژن را جذب نمایند.
در آزمایشی که روی دستگاه‌های تصفیه هوا استفاده کننده از فیلترهای دارای کربن فعال انجام شد، مفید بودن این دستگاهها برای تصفیه هوای آلوده شده توسط پخت‌وپز قابل درک است. دلیل این کار هم استفاده از فیلترهای دارای کربن فعال با اندازه بزرگ و ضخیم بود.
این دستگاهها نیز مانند دستگاه‌های تصفیه هوا دارای فیلتر مکانیکی، هر از چند گاهی نیاز به تعویض شدن فیلتر دارند. دستگاه‌های استفاده کننده از فیلترهای دارای کربن فعال، از دو نوع فیلتر در ساختار خود تشکیل شده‌اند: فیلتر دارای کربن فعال و فیلتر پلیسه‌دار. فیلتر دارای کربن فعال، ۳ ماه یک بار نیاز به تعویض پیدا می‌کند و فیلتر دیگر، باید از هر ۱۲ ماه یک بار تعویض گردد. با این وجود نیز این دستگاهها از نظر هزینه، برای کاربران به صرفه‌تر از دستگاه‌های دارای فیلتر مکانیکی هستند.
دستگاه تصفیه هوا استفاده کننده از ژنراتورهای اوزون
این دستگاهها با تولید مولکول‌های اوزون، به ترکیب مولکول اوزون با مولکول آلودگی‌ها کمک کرده و هوا را عاری از مولکول آلودگی‌ها می‌کنند. این کار باعث می‌شود هوای داخل ساختمان، از کیفیت مطلوبی برخوردار نباشد و به همین خاطر هم، چندان توصیه نمی‌شود.
اغلب تولیدکنندگان دستگاه‌های تصفیه هوا استفاده کننده از ژنراتورهای اوزون، ادعا می‌کنند که مقدار اوزون متساعد شده از دستگاه، به اندازه متعادل است و برای بدن مضر نیست؛ اما در آخرین آزمایشی که روی این دستگاهها انجام شد، مقدار اوزون متصاعد شده از آن‌ها، در مقدار زمانی نه چندان زیاد، از مقدار ۰/۰۵ مولکول در میلیون تجاوز کرد. این مقدار تعیین شده توسط سازمان غذا و داروی آمریکا است و اوزون بیش از آن، برای بدن مضر است.
علاوه بر آن، مقدار کمتر از حالت عادی اوزون، توانایی مقابله با آلودگی‌های محیطی را ندارد.
به اضافه، اوزون، باعث می‌شود مشکلات حادی در ریه و گلو برای انسان پیش بیاید. همچنین، این ماده، سبب تشدید بیماری آسم و برونشیت نیز می‌گردد.
دستگاه الکترونیکی تصفیه کننده هوا
رسوبگرهای الکترواستاتیک و یونیزه‌کننده‌های استفاده شده در این نوع از دستگاه‌های تصفیه هوا، باعث چسبیدن ذرات آلوده کننده هوا به سطوح موجود در محیط می‌شود. این اتفاق به خاطر تبدیل شدن ذرات آلوده‌کننده به یون‌های آن ذرات رخ می‌دهد.
این دستگاهها نیز، مانند دستگاه‌های دارای ژنراتورهای اوزون، چندان توصیه نمی‌شوند، دلیل این گفته هم احتمال تولید اوزون توسط دستگاه‌های الکترونیکی تصفیه کننده هوا است.
دستگاه تصفیه کننده هوا دارای تابش میکروب‌کش ماورابنفش(UVGI)
برخی از تولیدکنندگان دستگاه‌های تصفیه هوا، بر این باورند که دستگاه‌هایشان با استفاده از لامپ یو وی و اشعه آن، ویروس‌ها، باکتری‌ها و قارچ‌های محیطی را از بین می‌برد. ذکر این نکته حائز اهمیت است که حتی با وجود چنین لامپ‌ها و چنین تابش‌هایی هم، بعضی از باکتری‌ها و قارچ‌های محیط از بین نمی‌روند.
نکته مهم برای دستگاه‌های دارنده تابش ماورابنفش این است که باید لامپ فرابنفش استفاده شده در آن‌ها، به قدر کافی قدرتمند باشد تا بتواند اشعه‌های قوی از بین‌برنده میکروب‌ها را تولید کند. علاوه بر آن، مدت زمان تابش این اشعه نیز باید به مقدار کافی باشد تا بتوان از پاکیزگی تقریبی محیط اطمینان حاصل کرد.
دستگاه تصفیه کننده هوا استفاده کننده از اکسیداسیون فوتوکاتالیستی
این دستگاهها برای تصفیه هوا محیط، از اشعه فرابنفش و یک فوتوکاتالیست مانند دی‌اکسید تیتانیوم استفاده می‌کنند. در این فرآیند رادیکال‌های هیدروکسیل تولید می‌شوند و می‌توانند آلاینده‌های گازی محیطی را اکسید نمایند.
بسته به نوع آلاینده، این فرآیند می‌تواند موادی مانند اوزون، فرمالدهید، دی اکسید نیتروژن و مونواکسید کربن تولید کرده و به بدن انسان آسیب بزند. به علاوه، با توجه به تحقیقات انجام یافته در دانشگاه سیراکیوس نیویورک، در مورد این دستگاهها، عدم توانایی آن‌ها در تصفیه کامل هوای درون خانه را نشان می‌دهد. به عبارت ساده‌تر، آلاینده‌ها و مواد آلوده‌کننده محیط، به طور کامل توسط این دستگاه‌های تصفیه کننده هوا استفاده کننده از اکسیداسیون فوتوکاتالیستی پاکسازی نمی‌شوند.
مواردی که حین خرید دستگاه تصفیه هوا باید به آن‌ها دقت کرد
برای خرید دستگاه تصفیه هوا ، علاوه بر دقت به نوع دستگاه، نیاز مبرم و ضروری به دقت روی عوامل دیگری نیز وجود دارد. این عوامل را در زیر توضیح می‌دهیم.
هزینه تعویض فیلترهای دستگاه: همان طور که ذکر کردیم، به طور کلی فیلترهای دستگاه تصفیه هوا باید هر ۶ الی ۱۲ ماه تعویض شوند که این مدت زمان برای فیلترهای دارای کربن فعلا ۳ ماه است. برخی از این دستگاه‌های تصفیه هوا، دارای نشانگری هستند که نشان‌دهنده‌ی نیاز به تعویض فیلترها یا عدم تعویض آن‌ها است.
استانداردها: استانداردهای مورد استفاده در دستگاه‌های تصفیه هوا بسیار مهم هستند و باید به آن‌ها دقت ویژه‌ای داشت. اولین استاندارد حائز اهمیت، لوگو ستاره انرژی است. چون دستگاه‌های تصفیه هوا به طور شبانه‌روزی کار می‌کنند، میزان مصرف انرژی آن‌ها اهمیت فراوانی دارد. به همین دلیل، حین خرید باید به برچسب انرژی آن‌ها نیز دقت کرد. محصولاتی که دارای لوگو ستاره انرژی هستند، ۴۰ درصد به نسبت سایر محصولات، در انرژی صرفه‌جویی می‌کنند.
علاوه بر آن، برخی از این دستگاهها دارای مهر تاییدیه AHAM هستند. این مهر نشان‌دهنده تست شدن دستگاه در AHAM یا انجمن تولیدکنندگان لوازم خانگی است. هر دستگاهی که دارای این نشان باشد، می‌تواند نرخ ارائه هوای پاک بیشتری داشته باشد و راهنماهایی برای اندازه اتاق قابل استفاده از دستگاه تصفیه هوا ارائه دهد. به عبارت ساده‌تر، اگر دستگاه تصفیه هوایی دارای نشان AHAM باشد، می‌توان مطمئن شد که هوای بیشتر و سلامت‌تری را به کاربران ارائه خواهد داد؛ به اضافه، روی این نشان، به تناسب دستگاه، اندازه اتاق استفاده کننده از دستگاه نیز مشخص می‌گردد.
نرخ ارائه هوای پاک عددی است بر حسب فوت مکعب در دقیقه. این عدد حجم هوای پاک تولید شده توسط دستگاه تصفیه هوا در بیشترین سرعت خود را نشان می‌دهد. هر چقدر این عدد بیشتر باشد، دستگاه سریع‌تر و بهینه‌تر کار خواهد کرد. به طور عمده، دستگاه‌های تصفیه هوا پرتابل دارای فیلتر هپا، بیشترین نرخ ارائه هوای پاک را دارند.
اندازه اتاق: همان طور که ذکر کردیم، اگر دستگاه تصفیه هوا دارای نشان AHAM باشد، این دستگاه به اندازه اتاق ذکر شده روی نشان، می‌تواند کارایی داشته باشد. به عنوان مثال، اگر روی نشان، اتاقی با ابعاد ۵ در ۵ در ۵ مشخص شده است، آن دستگاه در اتاقی به آن ابعاد می‌تواند بهترین کارایی را داشته باشد. البته، شرکت تولیدکننده دستگاه‌های تصفیه هوا نیز اندازه اتاق ایده‌آل برای دستگاه را نیز مشخص می‌کنند و می‌توان با استفاده از آن، به هوای ایده‌آل دست یافت.
صدای دستگاه: علاوه بر نحوه کارایی دستگاه تصفیه هوا، صدای آن در حین کار نیز اهمیت فراوانی دارد. به دلیل اینکه این دستگاهها، به طور شبانه‌روزی مشغول به کار هستند، باید صدای کمی در حین کار داشته باشند. بنابراین، توجه به صدای دستگاه نیز اهمیت ویژه‌ای برای انتخاب آن دارد.
صدای تولید شده توسط محصول، روی بسته‌بندی آن توسط عددی در واحد دسی‌بل نوشته می‌شود. اگر این عدد روی بسته‌بندی محصول یافت نشد، می‌توان آن را در وب‌سایت شرکت تولیدکننده دستگاه پیدا کرد.
ویژگی‌هایی که حین خرید دستگاه تصفیه هوا باید دنبال آن‌ها بود!
فیلترهای بیرونی قابل شستشو: منظور از فیلترهای بیرونی دستگاه تصفیه هوا، فیلترهایی است که هوا قبل از ورود به فیلترهای اصلی، از آن‌ها عبور می‌کند. فیلترهای بیرونی تصفیه‌کننده‌های هوا به مرور زمان کثیف شده و باید تمیز گردند. اگر آن‌ها قابل شستشو باشند، این فرآیند بهتر و راحت‌تر انجام می‌شود. در غیر این صورت، باید آن‌ها تعویض شوند.
نشانگر تعویض فیلتر: همان طور که گفتیم، فیلترها به پس از مدتی باید تعویض شوند. اما این تعویض گاها به خاطر آلودگی بیش از هوای محیط، زودتر اتفاق می‌افتد. بنابراین، داشتن نشانگر تعویض فیلتر، در دستگاهها تصفیه هوا، می‌تواند کمک‌کننده شرایط باشد.
سنسورهای کیفیت هوا: سنسورهای کیفیت هوا استفاده شده در بعضی از محصولات، برای تشخیص میزان آلودگی هوا و تعیین اتوماتیک سرعت تصفیه هوا توسط دستگاه بسیار ایده‌آل است.
قابل حمل بودن: برخی از دستگاه‌های تصفیه‌کننده هوا قابلیت حمل دارند. به عبارت دیگر، می‌توان برای مدتی آن‌ها را در یکی از اتاق‌های خانه استفاده کرد و پس از مدت آن را به مکان دیگری انتقال داد. بنابراین اگر تمایل به استفاده از آن‌ها در مکان‌های مختلف را دارید، می‌توانید به دنبال دستگاه‌های تصفیه‌کننده هوا متحرک باشید.
کنترل ریموت دستگاه: برخی از این محصولات، دارای کنترل هستند و می‌توانند از فواصل دور هم کنترل شوند. از این لخاظ، این دستگاهها راحتی استفاده خاصی به کاربر ارائه می‌دهد. لازم به ذکر است که بعضی از دستگاه‌های تصفیه هوا، قابلیت کنترل با تلفن همراه را نیز دارند و کاربران می‌توانند با استفاده از آن، این دستگاهها را کنترل نمایند.
ویژگی‌های دستگاه تصفیه هوا که حین خرید باید از آن‌ها خودداری کرد!
لامپ‌های یو وی: بعضی از شرکت‌های تولیدکننده، معتقدند که این لامپ‌ها توانایی از بین بردن آلودگی‌های هوا و باکتری‌ها را دارند، اما لامپ استفاده شده در آن‌ها باید به قدری قوی باشد که بتواند این عملکرد را از خود به نمایش بگذارد.
تولید کردن اوزون: همان طور که ذکر کردیم، برخی از این محصولات، حین تصفیه هوا، اوزون تولید می‌کنند که برای سلامتی انسان مضر است. در صورتی که روی دستگاه نوشته‌هایی مانند “اکسیژن فعال‌شده”، “سوپر اکسیژن” یا “اکسیژه انرژی داده‌شده” مشاهده کردید، از اوزون‌زا بودن آن اطمینان حاصل کرده و از خرید دستگاه خودداری نمایید.
با توجه به مطالب ذکر شده در این متن، برای خرید دستگاه‌های تصفیه هوا، ویژگی‌های زیادی باید در نظر گرفته شوند. این دستگاهها تولیدکننده هوا پاک هستند و به طور مستقیم روی سلامتی انسان تاثیرگذار هستند. بنابراین، باید برای خرید این محصولات دقت ویژه‌ای داشت. برای خرید بهترین دستگاه‌های تصفیه هوا به این لینک مراجعه کنید.
منبع: Consumerreports
محمد ملکان 
پویا علیمی 
معین کریمی 
۰ دیدگاه