HFR به چه معناست و چه تاثیری بر گیمینگ دارد؟

با پیشرفت روزافزون تکنولوژی در سال‌های اخیر، تحولات عظیمی در زمینه‌ی کیفیت تصویر رخ داده است. حوالی سال‌های 2012 میلادی، برای اولین بار تلویزیون‌های 4K به تولید انبوه رسیدند. پس از آن تلویزیون‌ها و مانیتورهای خمیده (Curve) به بازار آمده و با استقبال کاربران مواجه شدند. اکنون نیز نام تکنولوژی HFR بر روی زبان‌ها افتاده است. می‌توان گفت تقریباً هر سال تکنولوژی‌های مربوط به کیفیت تصویر پیشرفت می‌کنند و سردمداران این زمینه، نهایت تلاش خود را برای ارائه‌ی تجربه‌ای ناب‌تر به کاربر انجام می‌دهند.

موضوعی که امروز بر روی آن تمرکز خواهیم کرد، HFR است. HFR مفهوم نسبتاً جدیدی است که می‌تواند تجربه‌ی شما را از دیدن یک مستند، فیلم یا مسابقه‌ی ورزشی دگرگون کند. تاثیرات این پدیده بر دنیای بازی‌های کامپیوتری نیز قابل چشم‌پوشی نیست. با شروع نسل نهم کنسول‌های خانگی، دست سازندگان بازی‌های کامپیوتری بازتر شده تا با استفاده از امکانات سخت‌افزاری قوی‌تر، بازی‌هایی واقع‌گرایانه‌تر خلق کنند تا مخاطب را هرچه بیشتر در خود غرق کند. HFR نیز از موضوعاتی است که مورد توجه دو شرکت سونی و مایکروسافت قرار گرفته است.

اما HFR به چه معناست و نقش آن در بهبود تجربه‌ی کاربر چیست؟ چه مزایا و معایبی دارد و چگونه بر گیمینگ تاثیر می‌گذارد؟ این‌ها سوالاتی هستند که در ادامه‌ی مطلب بررسی خواهند شد. پس پیشنهاد می‌کنم با ما همراه باشید.

HFR چیست و در کجا استفاده می‌شود؟

HFR مخفف عبارت High Frame Rate، به معنای نرخ تصویر بالاست. در فیلم‌ها و مستند‌هایی که نرخ تصویر بالاتری دارند، حرکات معمولاً نرم‌ترند. هم‌چنین هنگام حرکت دوربین، اشیا واضح‌تر دیده می‌شوند و مخاطب آن‌ها را تار نمی‌بیند. شاید بهتر باشد قبل از این‌که به موضوع اصلی خود بپردازیم، ببینیم نرخ تصویر به چه معناست و چرا بالا بودن آن یک امتیاز محسوب می‌شود.

فیلم‌ها، انیمیشن‌ها و به‌طور کلی هر تصویر متحرکی که فکرش را بکنید، از قرار گرفتن تعداد زیادی تصویر ثابت در کنار یک‌دیگر تشکیل شده‌اند. به زبان ساده، هرقدر تعدد این تصویرهای متوالی بیشتر باشد، نرخ تصویر یا Frame Rate بالاتری خواهیم داشت. واحد سنجش نرخ تصویر Frame Per Second است که به شکل مخفف به آن FPS می‌گویند. این واحد، بیان‌گر میزان فریم‌های نمایش داده شده در طی یک ثانیه است. هر چه نرخ تصویر بالاتر باشد، حرکات نرم‌تر و واضح‌تر خواهند بود. اما دلیل آن چیست؟

برای فهم بهتر موضوع، می‌توان به انیمیشن‌های قدیمی‌تر رجوع کرد. در این انیمیشن‌ها، انیماتور طراحی‌های خود را به ترتیب روایی پشت سر هم می‌چیند. سپس صفحه‌هایی که طراحی روی آن‌ها کشیده شده بود به سرعت ورق می‌خوردند و این توهم را در ذهن مخاطب به وجود می‌آوردند که اجزای تصویر در حال حرکت‌اند. هرقدر تعداد طراحی‌های اولیه بیشتر بود و صفحه‌ها با سرعت بالاتری ورق می‌خوردند، انیمیشن نرم‌تر و واقعی‌تر به نظر می‌رسید. اکنون نیز وقتی می‌گوییم نرخ تصویر یک ویدیو 24fps و دیگری 30fps است، در واقع به این اشاره می‌کنیم که حرکات، در ویدیوی دوم نرم‌ترند. چراکه در مدت یک ثانیه، ویدیوی دوم تراکم فریم بیشتری داشته است.

دلیل داغ بودن مقوله‌ی HFR نیز همین است. مخاطبان، دنبال تصاویری نرم‌تر و باکیفیت‌تر هستند. از آن‌جایی که نرخ فریم استاندارد برای فیلم‌های سینمایی معمولاً 24fps و برای تصاویر دیگر 30fps است، هر چیزی که بالاتر از 30fps باشد، در دسته‌بندی HFR قرار می‌گیرد.

در سال‌های اخیر، این موضوع مورد توجه ویژه‌ی مستندسازان، بازی‌سازان و پخش‌کنندگان مسابقات ورزشی قرار گرفته است. در این مدیوم‌ها، به دلیل اهمیت نرخ تصویر بالا، HFR می‌تواند تجربه‌ی مخاطب را دگرگون کند. برای مثال در یک بازی اکشن یا یک مسابقه‌ی فوتبال، این قضیه اهمیت دارد که جزئیات تصویر با هر تکانی تار نشوند تا مخاطب راحت‌تر بتواند اتفاقات محیط را تحت نظر داشته باشد.

با این حال، در ساخت اکثر فیلم‌های سینمایی هم‌چنان به 24fps بسنده می‌شود. این مقدار، حداقلِ ممکن برای هماهنگ بودن صدا و تصویر است. این موضوع دو دلیل عمده دارد. اول این‌که بالا رفتن نرخ تصویر، ممکن است حس هنری برخی فیلم‌های سینمایی را از بین ببرد. به عبارت دیگر در یک فیلم سینمایی لازم نیست مانند یک مسابقه‌ی فوتبال یا تنیس وضوح تصویر و نرم بودن آن در حداکثر حالت ممکن باشد. دلیل دوم نیز این است که هنوز، بسیاری از سینماهای جهان از نرخ تصویر بالای 24fps پشتیبانی نمی‌کنند. البته فیلم‌هایی مانند Avatar به کارگردانی دیوید کامرون با نرخ فریم‌های بالاتر فیلم‌برداری شده‌اند، اما تعداد آن‌ها زیاد نیست.

تاثیرات HFR بر گیمینگ

یکی از حوزه‌هایی که HFR در آن اهمیت ویژه‌ای دارد، حوزه‌ی گیمینگ است. عموماً بازی‌های کامپیوتری بر اساس تعامل تصویر و کاربر ساخته می‌شوند. نرخ فریم بالا باعث می‌شود تا این تعامل به بهترین شکل ممکن صورت بگیرد. در بازی‌هایی که نیازمند واکنش سریع بازیکن هستند، HFR نقشی کلیدی دارد. در این بازی‌ها، بازیکن باید محیط را با بالاترین وضوح و دقت تحت نظر بگیرد تا بتواند پاسخی مناسب نسبت به فعل و انفعالات بازی داشته باشد.

هم‌چنین هرچه پیش‌تر می‌رویم، مقوله‌ی واقع‌گرایی در بازی‌های کامپیوتری اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. برای غرق شدن هرچه بیشتر مخاطب در محیط بازی، لازم است که این محیط‌ها طبیعی‌تر به نظر برسند. کافی است بازی‌های ساخته شده در یکی دو سال اخیر را در کنار بازی‌های دهه‌ی پیش قرار دهیم تا پیشرفت باورنکردنی آن‌ها در واقعی‌تر شدن را شاهد باشیم. از آن‌جایی که توانایی چشم انسان، بیشتر از نرخ فریم‌های رایج 30fps و 60fps است، بالا رفتن این عدد باعث نزدیک‌تر شدن تجربه‌ی بازیکن به واقعیت خواهد شد.

بیشترین نرخ تصویری را که کنسول‌های خانگی نسل هشتم (PS4 و Xbox One) ارائه می‌دادند، 60fps بود. با معرفی کنسول‌های نسل نهم، قول‌های مهمی از سمت سونی و مایکروسافت در مورد افزایش این عدد به کاربران داده شد. این، یکی از مسائلی بود که بسیاری را در مورد نسل نهم کنسول‌ها هیجان‌زده کرد. گرچه تابه‌حال هیچ محصولی منتشر نشده که نرخ تصویر بالای 60fps را پشتیبانی کند، اما باید در نظر گرفت این نسل تازه کار خود را آغاز کرده و احتمالاً در اواسط عمر این کنسول‌ها، شامل گیمینگ 100 تا 120 فریم بر ثانیه نیز خواهیم بود.

روی‌هم‌رفته، به نظر می‌رسد بازی‌های کامپیوتری زمینه‌ای باشد که HFR بتواند در آن به خوبی پتانسیل‌های خود را آزاد کند. نرخ تصویر بالا در مدیومی که بر پایه‌ی عمل و عکس‌العمل بنا شده، می‌تواند بسیار تاثیرگذار باشد. البته فعلاً نه محصول قابل‌توجهی ساخته شده که از نرخ فریم بالای 60fps بهره ببرد و نه مانیتورها و تلویزیون‌هایی که قابلیت پخش این نرخ فریم‌ها را دارند به تولید انبوه رسیده‌اند. بنابراین فعلاً باید منتظر بود و دید آیا آن‌طور که از HFR انتظار می‌رود، باعث ایجاد تحولی قابل‌توجه در صنعت بازی‌های کامپیوتری خواهد شد یا خیر.

مزایا و معایب این پدیده

با وجود این‌که HFR می‌تواند تجربه‌ی ما از دیدن محصولات تصویری را بهبود ببخشد، هنوز محتوای HFR زیادی در دسترس نیست. این شاید بزرگ‌ترین عیب آن باشد. به عبارت دیگر، حتی اگر HFR همان‌طور که انتظار می‌رود خوب و شگفت‌انگیز باشد، تا وقتی به شکل گسترده از آن استفاده نشده نمی‌توان آن را از جنبه‌های مختلف مورد بررسی قرار داد. علاوه بر این، حتی دستگاه‌های زیادی هم وجود ندارند که از نرخ فریم بالای 60fps پشتیبانی کنند.

از نظر عده‌ای، بالا رفتن بیش از حد نرخ تصویر نه تنها چیز جذابی نیست، بلکه محصول نهایی را از حال و هوای هنری دور می‌کند. عده‌ای با این ایده که هرچه تصویر نرم‌تر باشد بهتر است مخالف‌اند. تا به حال نیز علاقه‌ای از جانب فیلم‌سازان به HFR نشان داده نشده است. اکثر فیلم‌ها نرخ فریم 24fps را حفظ کرده‌اند و به نظر نمی‌رسد کسی به این موضوع اعتراضی داشته باشد.

در مورد مزایایِ HFR می‌توان به ارائه‌ی تجربه‌ی بهتر در مستند‌ها، مسابقات ورزشی و بازی‌های کامپوتری اشاره کرد. نرم بودن تصویر در این زمینه‌ها می‌تواند باعث شود مخاطب تجربه‌ای لذت‌بخش‌تر و نزدیک‌تر به واقعیت را تجربه کند. در بازی‌های کامپیوتری این موضوع می‌تواند به زمان پاسخ سریع‌تر و در نتیجه‌ ریتم متداوم‌تر بازی منجر شود که طبیعتاً تجربه‌ی گیمینگ را لذت‌بخش‌تر خواهد کرد.

در کل بیشترین انتقادهای وارد بر به HFR، به خاطر نبود محتوای کافی برای آن است. بنابراین شاید بهتر باشد تا آمدن محتوای کافی برای آن صبر کنیم. پس از آن بهتر می‌توان قضاوت کرد که HFR تا چه حد می‌تواند تجربه‌ی بصری کاربر را ارتقاء دهد.

سوالات متداول در مورد HFR و fps

در ادامه به تعدادی از سوالات متداول در مورد HFR پاسخ داده‌ایم.

خیر. نرخ فریم نشان‌دهنده‌ی این است که کارت گرافیک شما در هر ثانیه تا چند فریم را می‌تواند رندر کند. در مقابل، نرخ تازه‌سازی نشان‌دهنده‌ی این است که نمایشگر در هر ثانیه تا چند بار می‌تواند تصویر را نوسازی کند. واحد اولی FPS و واحد دومی Hz (هرتز) است.

بستگی دارد. در بازی‌های کامپیوتری، مستندها و مسابقات ورزشی، نرخ فریم بالاتر می‌تواند یک امتیاز مثبت به شمار رود. چرا که باعث نرم‌تر شدن حرکات و وضوح بالاتر تصویر می‌شود. اما در مدیومی مانند سینما، نرخ فریم بالاتر لزوماً امتیاز نیست و هنوز هم برای بسیاری از فیلم‌ها از 24fps استفاده می‌شود.

بله. با این‌که HFR پدیده‌ای جدید است، اما تعدادی نمایشگر و گوشی در بازار هستند که قابلیت پخش تصاویر بالای 60fps را هم دارند. سری جدید Apple TV و LG OLED TV از نمایشگرهای با قابلیت HFR هستند. البته مشکل اصلی، کمبود محتوای HFR است.

بله. هر دو کنسول از HDMI 2.1 پشتیبانی می‌کنند. این قابلیت به شما اجازه می‌دهد تا در صورت داشتن نمایشگر مناسب، بازی‌‌ها را با کیفیت 4K و با نرخ تصویر تا 120fps اجرا کنید.

در حال حاضر خیر. حتی بسیاری از بازی‌های حال حاضر در بازار تنها با نرخ فریم 30fps اجرا می‌شوند. فعلاً بازی مطرحی بر روی کنسول‌ها وجود ندارد که نرخ فریم بالای 60fps را پیشتیبانی کند، اما احتمالاً در آینده‌ای نزدیک محتوای HFR بیشتری عرضه خواهد شد تا پتانسیل‌های کنسول‌های نسل جدید به کار گرفته شود.

منبع: Pocket-lint